Dị tính, đồng tính và xu hướng tính dục.
Nhưng khoan hãy nói về những thứ phức tạp. Chúng ta vẫn thường nói nhiều về thứ gì đó, nhiều hơn cả số kiến thức ta biết về nó. Nghĩa là, mọi người chú trọng nhiều vào việc bàn luận trước khi tìm hiểu các thuật ngữ. Và đó là điều nên tránh.
Vì vậy, đoạn 1 của bài viết này sẽ tập trung giải thích một vài thuật ngữ về dị tính, đồng tính và xu hướng tính dục: vì sao nam nữ bị hấp dẫn bởi nhau, và cơ chế này ở người đồng tính có sự khác biệt như thế nào?
Về cơ bản, có 3 định nghĩa liên quan đến giới tính: “giới tính sinh học” – dựa trên nhiễm sắc thể, đặc điểm cơ quan, cơ chế hormone và hơn thế; “xu hướng tính dục” (sexual orientation) – sự hấp dẫn về mặt tình cảm hoặc tình dục hướng đến người khác; và “bản dạng giới” (gender identity) – cách một người tự nhìn nhận về giới tính của bản thân.
Nếu như giới tính sinh học chỉ tồn tại nam, nữ và liên giới tính (một đột biến liên quan đến nhiễm sắc thể), thì xu hướng tính dục và bản dạng giới đa dạng hơn rất nhiều khi ngày nay được định nghĩa rộng đến mức có thể bao quát gần như đủ mọi kiểu hấp dẫn mà một ai đó cảm nhận được (hoặc không cảm nhận được). Bài viết sẽ tập trung vào giải thích cho riêng xu hướng tính dục đồng giới.
Vậy, dị tính nghĩa là người có xu hướng bị hấp dẫn bởi người khác giới (nam-nữ thích nhau), đồng tính là người bị hấp dẫn bởi những người cùng giới và xu hướng tính dục chính là cơ chế ở giữa những quá trình thích nhau ấy.
Hãy nói về những điều hiển nhiên trước, tại sao nam – nữ lại luôn thích nhau?
Tương tự như bất kỳ hoạt động sống nào khác, chúng ta – những cá thể sinh học, vốn luôn chịu sự tác động của các chất dẫn truyền thần kinh, hormone và hoạt động của các cơ quan. Và chúng tuân lệnh tiến hóa nhiều hơn tuân lệnh bộ não của chính chúng ta. Vì thế, có hai nhiệm vụ luôn được toàn bộ cơ thể sinh học chú trọng đến: sinh tồn và sinh sản. Do vậy, sự sợ hãi cái chết, hay những cơn bồn chồn khi nhìn thấy người khác giới ở những thời điểm thích hợp, chính là cách cơ thể định hướng bộ não biết nên làm gì tiếp theo.
Tức là cơ thể bạn muốn điều gì đó, nó dẫn lối và cho bạn thấy rằng bạn đang muốn nó. Chứ không phải ngược lại.
Đến nay, người ta đã tìm thấy bằng chứng về sự xuất hiện của pheromone, một chất hóa học được cơ thể tiết ra để gây hấp dẫn về mặt tình dục [1]. Hóa chất này đến nay được biết rằng có tác động đến việc tiết testosterone và tinh trùng ở nam, hay quá trình phát triển nang trứng của nữ giới. Và sự gia tăng những hóa chất hay quá trình trên sẽ dẫn đến xúc cảm về hành vi. Dùng nước hoa là một cách để kích thích lan tỏa pheromone và gián tiếp gợi cảm giác ở người xung quanh trước cả khi người ta bắt đầu nhận thức được rằng họ bị hấp dẫn.
Các nhà nghiên cứu cũng nhận thấy rõ rệt hành vi và cảm xúc của phụ nữ trong các thời điểm đặc biệt như rụng trứng, trong kỳ kinh nguyệt hay tương tự. Kết quả cho thấy, càng gần ngày rụng trứng, phụ nữ càng có xu hướng muốn được gần gũi với cá thể tiềm năng để tối ưu hóa khả năng thụ tinh vào thời điểm họ rụng trứng [2].
Tương tự, hành vi của nam giới với nữ giới cũng chịu sự chi phối sâu sắc bởi vấn đề “duy trì nòi giống”. Những đặc điểm như môi đỏ, má hồng… ở nữ giới hấp dẫn đàn ông, được cho là vì đó là tín hiệu cho thấy người nữ đang ở trong trạng thái sẵn sàng để sinh sản. Hoặc đàn ông thích ngực vì tiến hóa chủ động tích lũy mỡ xung quanh khu vực tuyến vú của nữ giới để cho thấy trạng thái dồi dào dinh dưỡng và sẵn sàng để nuôi con [3]. Cấu trúc cơ thể dạng đồng hồ cát với ngực và mông to cũng được ưa thích vì đó là dấu hiệu cho thấy khả năng sinh sản tốt [4].
Cả hai giới, nhìn chung đều muốn tìm một đối tác tốt để duy trì nòi giống. Và đó là nơi mọi thứ bắt đầu.
Tuy nhiên, đây là những ảnh hưởng ở mức tổng quát, và gần với toàn bộ phần còn lại của sinh giới. Tức là, những tác động này có thể tồn tại nhưng không đến mức quá mạnh mẽ hay giữ vai trò chủ chốt. Vì dù sao đi nữa, chúng ta cũng là con người. Mọi hành vi của con người đều chịu sự chi phối bởi yếu tố xã hội, tất nhiên hành vi tình dục cũng không ngoại lệ.
Do vậy, nếu chỉ dùng những dữ liệu sinh học để đi đến kết luận về hành vi con người là vô cùng vội vã và non nớt. Sự hấp dẫn tình dục của con người còn chịu sự chi phối bởi những yếu tố xã hội như tôn giáo, trật tự xã hội, văn hóa… Chẳng hạn, người ta nhận thấy nam giới ở nhiều nền văn hóa khác nhau thích những kiểu ngực khác nhau [5], hay hình tượng phụ nữ/đàn ông hấp dẫn cũng có sự thay đổi qua các thời kỳ khác nhau trong lịch sử [6].
Hơn nữa, người ta thậm chí còn không cảm thấy bị hấp dẫn bởi người nào đó, chỉ vì tôn giáo dạy họ không được làm thế, hoặc vì điều đó đi ngược với hoàn cảnh và ý thức hệ đang chi phối lấy họ. Hoặc họ bắt đầu có được những hấp dẫn tình dục mới, chỉ khi họ đang ở trong hoàn cảnh thích hợp mới. Điều này thể hiện rõ nhất trong hành vi tình dục đa dạng (đôi lúc đến mức thái quá) của giới quý tộc ở một vài thời điểm, so với tầng lớp bình dân.
Và vì hành vi tình dục chịu ảnh hưởng nhiều bởi yếu tố xã hội, chứ không phải chỉ hoàn toàn rõ ràng về mặt sinh học, vấn đề xu hướng tính dục bắt đầu trở nên phức tạp.
Từ đó, người ta bắt đầu cãi nhau xem vì sao nam có thể thích nam và nữ có thể thích nữ.
Vì sao thế nhỉ? Cho đến nay, không ai biết chính xác vì sao.
Thực ra, sự hấp dẫn tình dục và hành vi của những người dị giới cũng được “hợp lý hóa bằng kết quả”, thay vì tìm ra nguyên nhân từ đầu. Nghĩa là, người ta không biết thứ gì thực sự đã chi phối đến việc nam – nữ thích nhau, nhưng họ biết rằng quá trình thích nhau ấy nhằm phục vụ cho mục đích sinh sản. Và do vậy, ở những người đồng tính, nơi mục đích sinh sản biến mất, mọi người quả thực đã hoang mang không biết vì sao những cá thể cùng giới lại thích nhau mà… không để làm gì?
Vì thế, đến nay cách giải thích khả dĩ nhất là thông qua toán học, hay cụ thể hơn là xác suất thống kê. Người ta cho rằng xu hướng tính dục đa dạng, bởi vì có quá nhiều biến số trong quá trình một đứa trẻ lớn lên, và vì vậy sẽ dẫn đến rất nhiều kết quả.
Chẳng hạn, mọi thứ con người làm chịu ảnh hưởng bởi 2 thứ là môi trường và gene. Nghe đơn giản, nhưng thực ra phức tạp hơn thế.
Riêng về gene, có rất nhiều gene, gene tương tác với nhau bằng rất nhiều cách, di truyền thông qua rất nhiều kiểu và đôi lúc còn tạo biến dị. Riêng về môi trường, môi trường ở đây bao gồm lượng chất dinh dưỡng bào thai nhận được từ nhau thai, chất lượng nước ối, cách đứa trẻ được sinh ra, số thành viên trong gia đình của đứa trẻ đó, cách chúng được bố mẹ nuôi dạy, lượng chất dinh dưỡng hấp thu, quá trình học tập ở trường lớp…
Trong số hàng loạt những thứ đa dạng và phức tạp ấy, đã có một (hoặc mỗi thứ một ít ở tất cả mọi thứ) khiến một đứa trẻ có xu hướng tính dục khác thường so với những đứa trẻ khác. Chỉ là chưa ai biết chính xác vấn đề nằm ở đâu cả. Nhưng chúng ta đều biết một điều rằng, ngay khi xu hướng tính dục của một cá nhân được hình thành, nghĩa là họ (và tất cả mọi người) phải chấp nhận nó. Ngay cả khi không biết vì sao. Họ cũng không giả vờ, cũng như không thay đổi được bất kỳ điều gì.
Leave a Reply